Πολλές μορφές καρκίνου παρουσιάζουν ένα σύνθετο μεταβολικό προφίλ που χαρακτηρίζεται από απώλεια μυικής μάζας γνωστή ως καρκινική καχεξία. Η οποία συμβάλλει στη μειωμένη ποιότητα ζωής του ασθενούς, στην χαμηλή επιτυχία της θεραπείας και στην φτωχή επιβίωση εξαιτίας μεγάλων μεταβολών στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, του αυξημένου οξειδωτικού στρες και της συστηματικής φλεγμονής.
Καρκινική Καχεξία αντιμετωπίζει το 50-80% των καρκινοπαθών, ανάλογα με τον τύπο του όγκου, και αυτό οδηγεί σε ουσιαστική απώλεια βάρους, κυρίως λόγω απώλειας σκελετικών μυών και σωματικού λίπους. Οι καχεκτικοί ασθενείς έχουν σημαντικά χαμηλότερη συνολική ποιότητα ζωής και υψηλότερο βάρος συμπτωμάτων. Η καχεξία του καρκίνου σπάνια αναγνωρίζεται στην καθημερινή ιατρική πράξη και η κλινική διαχείριση για αυτό είναι πολύ ανεπαρκής.
Επιπλέον, μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και 20% των θανάτων από καρκίνο.
Από αυτή την άποψη, η καχεξία του καρκίνου μπορεί να αναγνωριστεί τόσο αιτιολογική όσο και επιπλοκή συννοσηρότητας του καρκίνου λόγω της αυστηρής συσχέτισής της με τις παθοφυσιολογικές αλλαγές που επάγονται από τον όγκο στον ξενιστή.
Ωστόσο, αντίθετα με άλλες συννοσηρότητες, υπάρχουν τώρα αναμφισβήτητα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η καχεξία του καρκίνου μπορεί να αποφευχθεί ή τουλάχιστον να καθυστερήσει η παρουσίασή της, υπό την προϋπόθεση ότι θα υιοθετηθεί μια ολοκληρωμένη ιατρική προσέγγιση με διαιτολογική παρέμβαση.
Η Επιστημονική Ομάδα του Φοίνικα χρησιμοποιεί ειδικά εργαλεία ανίχνευσης της καχεξίας και μετρά με υψηλή ακρίβεια την μυική μάζα του ασθενούς χρησιμοποιώντας εξοπλισμό τελευταίας γενιάς. Αυτό δίνει την δυνατότητα παρακολούθησης της προόδου του ασθενούς κατά την διάρκεια της διατροφικής παρέμβασης. Η μυική μάζα αποτυπώνεται σε κιλά με ακρίβεια 100γρ. τακτικές μετρήσεις δείχνουν την πρόοδο της παρέμβασης ή την ανάγκη διαφοροποίησης της σίτισης προκειμένου να γίνει πιο αποτελεσματική. Δηλαδή δεν αρκούμαστε μόνο στην μέτρηση του βάρους αλλά μετράμε τον κάθε ιστό ξεχωριστά έτσι έχουμε πλήρη εικόνα της αξιοποίησης του φαγητού (πόσο από αυτό που ταΐζουμε τον ασθενή γίνεται μυική μάζα και πόσο λίπος). Επίσης μετρούμε με μεγάλη ακρίβεια την πορεία των οιδημάτων και κατά πόσων αυτά συμβάλλουν στην μεταβολή του βάρους του ασθενούς (η αλλαγή που φαίνεται στη ζύγιση είναι μεταβολή υγρών η ιστών και πόσο).
Για την καθυστέρηση ή αναστροφή της καχεξίας είναι αναγκαία η, κατά το δυνατόν, ταχύτερη ανίχνευσή της και η άμεση η παροχή των απαιτούμενων θερμίδων και κυρίως πρωτεϊνών δια μέσου της διατροφής. Η ακρίβεια γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν με την χρήση της έμμεσης θερμιδομετρίας (ειδικό μηχάνημα που διαθέτει η Ομάδα του Φοίνικα) μετρώνται οι θερμίδες που έχει ανάγκη ο ασθενής για να ζήσει (αυτό ονομάζεται εκλαϊκευμένα μεταβολισμός). Τότε γνωρίζουμε πόσο πρέπει να φάει ο ασθενής μας στο στάδιο που βρίσκεται.
Οι νεότερες συστάσεις της ESPEN 01/2017 κάνουν λόγο για 1,5 – 2,0 γρ πρωτείνης ανά κιλό σωματικού βάρους. Για παράδειγμα ένας ασθενής με βάρος 70κιλά πρέπει να πάρει μέσω του φαγητού έως και 140γρ πρωτεΐνης. Πολλάκις η πρόσληψη φαγητού δυσχαιρένεται από τις παρενέργειες και την συννοσηρότητα του καρκίνου. Ως εκ τούτου οι ανάγκες του ασθενούς συμπληρώνονται με ειδικά σκευάσματα ειδικής σύνθεσης , διαφορετικά ανά πάθηση και ασθενή.
